Trước khi ăn người Nhật thường
nói “itadakimasu”, đó là một câu nói lịch sự nghĩa là “xin mời”. Nó nhấn mạnh sự
cảm ơn tới người đã cất công chuẩn bị bữa ăn. Khi ăn xong, họ lại cảm ơn một lần
nữa “gochiso sama desh*ta” có nghĩa là “cám ơn vì bữa ăn ngon”. Phong cách ăn uống
điển hình của người Nhật hiện nay như thế nào?
Phong cách, thói quen ăn uống
của người Nhật đã bị Âu hóa đi nhiều và trở nên khá đa dạng. Thay đổi rõ nét nhất
là sự xuất hiện của bánh mỳ trong các bữa ăn. Hiện nay có rất nhiều người dùng
bánh mỳ, trứng, sữa, và uống cà phê hay trà cho bữa sáng.
Thập kỷ trước đây, các nhân
viên công sở thường mang theo hộp cơm trưa tới nơi làm việc nhưng hiện nay thì
tại các quán ăn gần nơi công sở bạn có thể tìm thấy đủ các món ăn thay đổi theo
khẩu vị từ phương Tây cho tới khẩu vị truyền thống của Nhật.
Tại đa số các trường tiểu học,
trung học của Nhật đều có phục vụ bữa trưa, được thiết kế với thành phần dinh
dưỡng đầy đủ và cân bằng và tất nhiên là có cả khẩu vị của các món ăn phương
Tây lẫn khẩu vị truyền thống của Nhật.
Các bữa ăn tối của người Nhật
cũng thay đổi với nhiều loại món ăn bao gồm cả các món ăn Nhật, các món ăn Tàu
và cả các món ăn của phương Tây. Nói chung thì trẻ em Nhật thích các món ăn
phương Tây như là xúc xích (hamburger) hơn là các món ăn Nhật cho nên các món
ăn tối tại nhà thường có xu hướng thay đổi cho phù hợp với khẩu vị của chúng.
Người
Nhật có ăn cơm hàng ngày không?
Từ dùng để diễn tả bữa ăn ở Nhật
là gohan . Từ này theo nghĩa đen để chỉ gạo được hấp hay đồ chín, nhưng gạo là
một loại lương thực quan trọng đối với người dân sứ xở mặt trời mọc, nên gohan
còn dùng để chỉ tất cả các món ăn.
Một bữa ăn truyền thống của
người Nhật gồm cơm cùng với một món chính là thịt hoặc cá, một vài món ăn thêm
(thường là rau được nấu chín), súp (thường là súp miso), và rau muối. Gạo có tính
kết dính khi nấu chín nên rất thích hợp với việc dùng đũa.
Trên thực tế thì có rất nhiều
người Nhật cảm thấy rất khó chịu nếu không ăn cơm ít nhất mỗi ngày một lần, tuy
nhiên hiện nay có khá nhiều người dùng bánh mỳ cho bữa sáng và các loại mì sợi
(pasta) cho bữa trưa.
Bữa ăn của người Nhật ngày
càng trở nên phụ thuộc vào thịt, bơ sữa, và hoa quả hơn là vào gạo và lúa mì. Một
cuộc điều tra cho thấy so với năm 1960 thì vào năm 1993 nhu cầu của người Nhật
về thịt tăng 6 lần, nhu cầu về sữa và các sản phẩm bơ sữa tăng 4 lần, nhu cầu về
hoa quả tăng 2 lần.
Người
Nhật thích ăn món gì nhất?
Thói quen ẩm thực của người Nhật
rất đa dạng cho nên rất khó nói là họ thích món ăn nào nhất. Tuy nhiên theo sự
điều tra của các nhà hàng bình dân thì món ăn được gọi nhiều nhất là xúc xích,
món ca ri (curry) với cơm, và mỳ ống (spaghetti).
Những món ăn trên cũng được
yêu chuộng nhất tại nhà. Trong con mắt của người nước ngoài thì Sushi (cơm nắm
cá sống), Tempura (tôm, rau tẩm bột rồi đem rán), và Sukiyaki (món lẩu thịt bò
với nước tương và rau) là các món ăn truyền thống của người Nhật thì tất nhiên
rất phổ biến ở Nhật (tuy nhiên họ không ăn các món đó hàng ngày).
Người
Nhật thường chế biến cá theo những cách nào?
Nếu như cá còn đủ tươi thì phần
lớn người Nhật thích thái mỏng và ăn sống, đó là món Sashimi của người Nhật.
Món này thường được ăn với xì dầu (Soy-sauce) và với cây cải ngựa đã băm nhỏ
(Wasabi). Cá sống cũng thường được ăn theo kiểu Sushi, tuy nhiên để chuẩn bị
món Sushi đòi hỏi những kỹ thuật đặc biệt cho nên người Nhật ít làm món này tại
nhà.
Cách chế biến phổ biến nhất của
người Nhật là nướng cá với một ít muối rắc phía trên. Trừ cá nạc thịt như là cá
ngừ Califoni thì tất cả các loại cá khác đều có thể chế biến theo cách này.
Teriyaki là cách chế biến cá bằng cách ướp thịt cá đã lóc xương bằng nước xì dầu
(Soy-sauce) và vừa phết mỡ vừa nướng.
Đôi khi người ta cũng luộc cá
với xì dầu (Soy-sauce) hoặc Miso hay bột đậu nành bằng lửa nhỏ. Những loài cá
có nhiều mỡ như là cá thu thường được chế biến theo kiểu này. Tôm, cua, mực ống
và các loại cá thịt trắng như cá hồi thường được rán kỹ, tức là chế biến theo
món Tempura (tôm, rau tẩm bột rán).
Các cách chế biến cá theo kiểu
phương Tây như là món meunière cũng xuất hiện trong thực đơn của người Nhật tuy
nhiên các món ăn truyền thống của Nhật thì vẫn được chế biến theo các cách đã
nói ở trên.
Tương,
xì dầu (shoyu, soy sauce) được dùng ở Nhật từ bao giờ?
Shoyu (Sho là chữ
"tương" nghĩa là nước tương, yu là chữ "du" nghĩa là
"dầu", "dầu ăn") bắt đầu xuất hiện trong các thực đơn là
vào khoảng giữa thời kỳ Muromachi (1333-1568), và vào cuối thế kỷ 16 thì Shoyu
trở thành phổ biến đối với người Nhật.
Tuy nhiên vào trước thời kỳ
Nara thì Hishio, được coi là nguồn gốc của Shoyu, đã xuất hiện tại Nhật. Hishio
được làm bằng cách cho lên men hỗn hợp gồm gạo, thịt, cá, rau và tảo biển.
Shoyu và Miso chính là các biến thể khác nhau của loại nước chấm này.
Có rất nhiều loại nước chấm
khác nhau như Tamari, Koiguchi, Usuguchi, được chế biến từ Hishio vào thời kỳ
Edo và hiện nay vẫn được sử dụng rộng rãi.
Miso
được bắt đầu sử dụng tại Nhật từ bao giờ?
Miso là loại gia vị làm bằng
cách hấp chín đậu nành rồi ủ chung với muối và men cho nó lên men, lưu ở dạng đặc
quánh. Miso, bắt đầu xuất hiện vào thời kỳ Nara (710-794), vào thời kỳ Heian
(Bình An) thì đã xuất hiện những cửa hàng bán Miso.
Miso được làm từ đậu nành được
ninh kỹ và trộn với muối và kouji (hỗn hợp của gạo lên men, lúa mạch và đậu).
Có người nói rằng vào khoảng thế kỷ 15, 16 Miso đã từng được chế biến tại các
ngôi đền và được coi là một loại lương thực quan trọng cho quân lính khi có chiến
tranh.
Cũng giống như Shoyu, Miso trở
nên phổ biến đối với người Nhật vào khoảng thời kỳ Muromachi (1333-1568).
Tại
sao đậu phụ lại được nói là có lợi cho sức khỏe?
Đậu phụ (Tofu) được làm từ đỗ
tương, chứa rất nhiều chất đạm (Protein), can-xi, kali và vitamin B, được coi
là có lợi cho sức khỏe bởi vì nó không chứa nhiều chất béo như thịt, sữa, đồng
thời hàm lượng ca lo cũng thấp hơn nhiều so với hàm lượng chất đạm mà nó cung cấp.
Đậu phụ có nguồn gốc từ Trung
Quốc và được truyền tới Nhật Bản vào thời kỳ Nara (710-794). Khi ăn sống thì vì
đậu phụ có vị nhạt nên nó thường được dùng kèm với các gia vị khác như là hành
lá thái nhỏ và gừng đã nghiền nhỏ, và với một ít nước chấm rưới lên trên. Về
cách chế biến thì đậu phụ được nói là có hàng trăm cách chế biến khác nhau.
Thế
nào là cách cầm đũa đúng?
Có rất nhiều thanh niên hiện
nay không biết cách cầm đũa sao cho đúng. Lý do của việc này có lẽ là do thói
quen dùng các món ăn phương Tây với dao và nĩa. Để cầm đũa đúng cách thì đầu
tiên bạn hãy tách 2 cây đũa ra, sau đó để chúng song song với nhau trên ngón trỏ
và dưới ngón cái.
Đặt phần giữa của cây đũa trên
giữa đầu ngón trỏ và phía trên phần móng ngón giữa, đặt ngón cái đè lên trên
cây đũa trên đó. Dùng đầu ngón giữa và phần móng ngón đeo nhẫn giữ phần giữa của
cây đũa phía dưới. Tận dụng nguyên tắc của đòn bẩy, bạn chỉ cần dịch chuyển cây
đũa trên là có thể gắp thức ăn dễ dàng.
Dùng đũa như nĩa hay để xọc thức
ăn, mút đầu đũa, hoặc dùng đũa thay tăm bị coi là những thói quen xấu. Sự khác
nhau giữa đũa Nhật và đũa Việt Nam: một điều chú ý là đũa Nhật khác đũa Việt Nam
ở chỗ là đầu của đũa Nhật nhọn và nhỏ hơn rất nhiều so với phần trên của đũa.
Rượu
Nhật Bản (Sake) được chế tạo như thế nào?
Sake nguyên chất, Seishu (Tinh
tửu), được chế tạo bằng cách cho lên men hỗn hợp gạo, mạch nha và nước. Đầu
tiên, rửa sạch gạo để loại bỏ cám. Sau khi để cho gạo hút nước xong thì phơi
khô, sau đó hấp lên, sau đó trộn với mạch nha và nước và để lên men trong khoảng
20 ngày.
Thành phần thu được sẽ được
làm cô đọng lại bằng máy và ta sẽ thu được Sake và Sakekasu. Sake, sau khi để một
lát thì sẽ tự phân chia ra làm Seishu và Ori. Seishu sau đó được lọc và được chế
biến thêm với hương liệu và gia vị.
Được khử trùng bằng nhiệt,
Seishu được bảo quản ở nhiệt độ dưới 20 độ C trong 6 tháng. Sau đó nó sẽ lại được
điều chỉnh lại trước khi được khử trùng bằng nhiệt thêm một lần nữa. Cuối cùng
Seishu được đóng chai và xuất xưởng.
Mọi chi tiết về XKLĐ Nhật Bản vui lòng liên hệ:
Trung tâm tư vấn XKLĐ Hữu Nghị
Địa chỉ : 106/2 A2 Lạc Chính, Phường Trúc Bạch, Ba Đình, Hà Nội
Điện thoại : 04.3926.0666
Hotline : 098.387.8283
Email : duhochuunghi@gmail.com
Website : www.xuatkhaulaodongdinhatban.com
